Vooruitblik

Verwachtingen economische groei niet hooggespannen

Economen gaan er vanuit dat vooral westerse economieën in 2023 niet of nauwelijks zullen groeien. Naar verwachting krijgt met name Europa het zwaar. De gevolgen van hoge energieprijzen en de - mede daardoor - gedaalde koopkracht van Europese consumenten maken een recessie in de eerste maanden van 2023 vrijwel onontkoombaar. De Amerikaanse economie is minder kwetsbaar voor hoge energieprijzen. Daar zullen de sterk gestegen rentes bedrijven en consumenten steeds meer parten gaan spelen. Ook zet de huidige relatief dure dollar de exportpositie van de VS onder druk. Voor de derde grote economie, die van China, lijkt het loslaten van het zeer strenge coronabeleid in principe gunstig. Maar op korte termijn zal de economische groei vooral afhangen van hoe de Chinese autoriteiten omgaan met het sterk oplopende aantal coronabesmettingen. De vaccinatiegraad is laag en de gezondheidszorg is matig ontwikkeld, zo is er een beperkte beschikbaarheid van IC-bedden in ziekenhuizen.

Opkomende markten kunnen profiteren

Voor opkomende markten hangt veel af van de ontwikkeling van voedsel- en energieprijzen, de Amerikaanse dollar en de Chinese economie. De recente daling van voedsel- en energieprijzen is positief voor de ontwikkeling van de koopkracht in opkomende markten. Maar voor sommige landen (met name in het Midden Oosten, Afrika en Rusland) wordt een deel van dit voordeel tenietgedaan door lagere exporten. De Amerikaanse dollar is afgelopen paar maanden al iets zwakker geworden, wat in principe gunstig is voor de munten van opkomende markten. Dit speelt met name voor opkomende landen met relatief veel schulden in Amerikaanse dollars, zoals Turkije en Indonesië. Een lichtpunt voor - met name Aziatische - opkomende markten zou het opveren van de Chinese economie kunnen zijn, omdat een relatief groot deel van de exporten van deze landen naar China gaat.

Tempovertraging, geen renteverlaging?

Gezien de matige economische vooruitzichten is de verwachting dat de inflatiedruk in 2023 afneemt tot 3% of 4%, zowel in de Eurozone als in de VS. Onzekere factoren zijn het effect van de heropening van de Chinese economie en het naar de achtergrond verdwijnen van problemen in bevoorradingsketens. Het is niet de verwachting dat de inflatie in de buurt komt van de 2%-doelstelling van de Europese- (ECB) en Amerikaanse centrale bank (Fed). Daardoor is het ook niet aannemelijk dat zij al klaar zijn met het verhogen van de basisrentes. Wel zijn er verschillen tussen de inschattingen van de financiële markten en van de centrale bankiers op dit gebied. Financiële markten schatten in dat de Fed bij een basisrente van 5% per einde eerste kwartaal 2023 klaar is met het verhogen van de rente en dat de ECB dat in de zomer is bij 3,5%. Maar zowel Fed-voorzitter Jerome Powell als ECB-lid Klaas Knot hebben aangegeven dat deze inschatting eerder te laag dan te hoog is.